• Czcionka:
  • Kontrast:
poprzedni obiekt
następny obiekt
kultura ahrensburska

Narzędzie nakopalniane

  • półwytwór, rdzeń, narzędzie nakopalniane
Narzędzie nakopalniane
850
170
Oceń obiekt:
  •  
  •  
  •  
  •  
  •  
  •  
  • schyłkowy paleolit
  • krzemieniarstwo
  • wychodnie krzemienia
  • pracownie krzemieniarskie
  • narzędzia > narzędzia do prac ciężkich
  • eksploatacja
  • kultury z liściakami
  • społeczności zbieracko-łowieckie

Dane podstawowe

  • Numer inwentarzowyMNS/A/19746/1
  • Autor/Wytwórcakultura ahrensburska
  • NazwaNarzędzie nakopalniane
  • Czas powstania-10800 - -9000
  • Technikałupanie twardym tłukiem, łupanie miękkim tłukiem, łupanie
  • Materiałkamień; krzemień; krzemień kredowy
  • Wymiary
      • cały obiekt:
      • 8.3 cm (wysokość)
      • 3.8 cm (szerokość)
  • Sygnatury / Napisy / Znaki
    • 1. Napis:
    • lokalizacja na stanowisku:
    • 4d2
    • ; Muzeum Narodowe w Szczecinie (1945 - )
    • 2. Napis:
    • numer inwentarza zabytkow wydzielonych:
    • 33w
    • ; Muzeum Narodowe w Szczecinie (1945 - )
  • Kolekcjaepoka kamienia
  • Miejsce zebrania w terenieKocierz (województwo zachodniopomorskie)
  • Sposób nabyciabadania terenowe
  • Odpowiedzialny działDział Archeologii
  • WłaścicielMuzeum Narodowe w Szczecinie

Narzędzie nakopalniane, przerobione z rdzenia wiórowego pryzmatycznego wykonanego z krzemienia wysokiej jakości. Zabytek powstał poprzez przerobienie pięty pomocniczej na krawędź pracującą oraz korektę boków, dlatego obecne są inne elementy techniczne rdzenia - pięta główna, odłupnia i tył. Na bokach zachowały się ślady oprawiania w drewniany trzonek (wymiażdżenia na krawędziach). Krawędź pracująca nosi nieliczne ślady użytkowania (niewielkie wyłamania). Zabytek pokryty jest lekką patyną.

Narzędzie nakopalniane odkryto w Kocierzy, pow. gryficki, na stanowisku wchodzącym w skład kompleksu pracowni związanych z wydobywaniem oraz obróbką krzemienia wysokiej jakości. Jest to jedyna na Pomorzu Zachodnim schyłkowopaleolityczna pracownia badana wykopaliskowo. Narzędzie jest wykonane z krzemienia kredowego bardzo wysokiej jakości. Pierwotnie było rdzeniem tzw. pryzmatycznym, wykorzystywanym do produkcji podłużnych wiórów, który po zaprzestaniu eksploatacji został przerobiony na to charakterystyczne narzędzie. Przeróbki obejmowały zmianę kształtu boków oraz uformowanie ostrza. Narzędzie było przymocowane do trzonka ścięgnami zwierzęcymi lub rzemieniami. Skutkiem zbyt ciasnego owinięcia jest ukruszenie jednej z krawędzi. Zamiarem wytwórcy było uzyskanie narzędzia przeznaczonego do wykopywania brył krzemienia. O jego funkcji świadczy sposób uformowania krawędzi, charakterystyczny bardziej dla kilofów i motyk (jednostronne kształtowanie), a nie dla narzędzi do pracy w drewnie (dwustronne kształtowanie). W przypadku pracy w drewnie taka krawędź szybko zostałaby zniszczona i bezużyteczna, zaś podczas prac związanych z kopaniem nie miało to większego znaczenia. Narzędzie z Kocierzy najprawdopodobniej nie było zbyt intensywnie użytkowane. Poza zniszczeniami jednego z boków w zasadzie brak wyraźnych śladów, takich jak wyświecenia powierzchni czy wyłamania krawędzi.

Michał Adamczyk

wystawa

Muzeum Narodowe w Szczecinie – Muzeum Tradycji Regionalnych, ul. Staromłyńska 27, Szczecin